Włoski przemysł konopny otrzymał w tym tygodniu kolejny poważny cios, ponieważ Wojewódzki Sąd Administracyjny (TAR) odrzucił apelację, czyniąc olej CBD środkiem odurzającym.
Nastąpiło to zaledwie kilka dni po tym, jak art. 18 włoskiej ustawy o bezpieczeństwie, który zrównuje kwiat konopi przemysłowych (kwiatostany) z konopiami indyjskimi o wysokiej zawartości THC, został przeforsowany w ramach środków nadzwyczajnych, dziesiątkując branżę.
Łagodną ulgą po tej brutalnej rozprawie było to, że zakazano jedynie olejków CBD uzyskanych z kwiatów, więc te ekstrahowane z liści lub łodyg byłyby nadal legalne w sprzedaży bez recepty.
Jednak wraz z najnowszym orzeczeniem Trybunału, który dwukrotnie odrzucił tę represję w oparciu o brak dowodów naukowych, ograniczenie ma teraz zastosowanie do wszystkich doustnych kompozycji CBD ekstrahowanych z konopi indyjskich, niezależnie od tego, czy ekstrakt pochodzi z kwiatów, liści czy łodyg.
Oś czasu zakazu stosowania oleju CBD
- 2020: Początkowy dekret wymieniający doustne CBD jako narkotyk został wprowadzony przez ówczesnego ministra zdrowia Roberto Speranzę. Został on jednak natychmiast zawieszony w oczekiwaniu na opinie organów naukowych, Najwyższej Rady Zdrowia i Istituto Superiore di Sanità (ISS) i nigdy nie został wprowadzony w życie.
- Sierpień 2023: Pod rządami nowego rządu kierowanego przez ministra Orazio Schillaciego dekret z 2020 r. został przywrócony bez nowych opinii odpowiednich organów ds. zdrowia. Posunięcie to wywołało natychmiastowe wyzwania prawne.
- Październik 2023 r: TAR wydał orzeczenie blokujące egzekwowanie dekretu, powołując się na brak potwierdzających dowodów naukowych i wzmacniając argument, że CBD nie jest psychoaktywne.
- 27 czerwca 2024: Ministerstwo Zdrowia ponownie wydało dekret, teraz poparty nowymi opiniami ISS i CSS, stwierdzając, że doustne CBD może stanowić zagrożenie dla zdrowia, szczególnie w odniesieniu do jego potencjalnej interakcji z THC.
- 11 września & 24 października 2024: TAR ponownie zawiesił dekret, powołując się na raport naukowy profesora Costantino Ciallelli, byłego dyrektora medycyny sądowej na Uniwersytecie La Sapienza, który stwierdził, że CBD nie powoduje uzależnienia psychofizycznego i nie ma efektów psychoaktywnych.
Zwrot w sądzie
W orzeczeniu z 16 kwietnia 2025 r. TAR ostatecznie odrzucił odwołanie wniesione przez stowarzyszenia przemysłu konopnego Canapa Sativa Italia, Giantec S.r.l., Biochimica Galloppa S.r.l. i Orti Castello.
W następstwie tej decyzji Włochy skutecznie zakazały sprzedaży doustnych produktów CBD jako żywności lub suplementów, ograniczając je do leków wydawanych wyłącznie na receptę, zadając ostateczny cios branży, która już i tak była na kolanach.
W swoim odwołaniu od dekretu, wydanego 27 czerwca 2024 r., stowarzyszenia argumentowały, że klasyfikacja była nieuzasadniona, szkodliwa ekonomicznie i pozbawiona wartości naukowej.
Jednak po dwukrotnym odrzuceniu projektu ustawy, sąd stanął po stronie Ministerstwa, akceptując zastosowanie zasady ostrożności, europejskiej doktryny prawnej, która zezwala na regulacje zapobiegawcze, gdy istnieje niepewność naukowa co do potencjalnych zagrożeń dla zdrowia.
Ministerstwo oparło swoją decyzję na ocenach włoskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (ISS) i Wyższej Rady Zdrowia (CSS), które wyraziły obawy dotyczące bezpieczeństwa i nadzoru regulacyjnego nad produktami CBD pochodzącymi z ekstraktów roślinnych.
Obawy te obejmowały potencjalną toksyczność dla wątroby, psychiatryczne skutki uboczne, zanieczyszczenie THC lub syntetycznymi kannabinoidami oraz rozbieżności w etykietowaniu produktów.
Sąd podkreślił, że orzeczenie nie jest równoznaczne z uznaniem czystego CBD za narkotyk, ani nie ma wpływu na produkty zawierające syntetyczne CBD.
„W świetle niepewnych, ale wiarygodnych zagrożeń dla zdrowia publicznego, ostrożnościowa interwencja regulacyjna jest uzasadniona” – napisali sędziowie, powołując się na obowiązek Ministerstwa do ochrony konsumentów nawet w przypadku braku ostatecznego konsensusu naukowego.
MEDCAN24 będzie analizować orzeczenia i ich wpływ na branżę w nadchodzących dniach.